Căn bếp ngày ấy nhỏ, thấp và đầy khói. Tường đất, mái tranh, cái nồi gang đen sì và bếp rơm rạ lúc nào cũng sẵn củi nhóm. Không có tủ lạnh, không có bếp gas, chẳng có bột nêm – chỉ có mắm tép, rau lang, và những củ khoai luộc thơm lừng mùi quê hương.
“Mẹ ơi, sao mình ăn khổ vậy?”
“Không khổ đâu con. Ai biết dâng lên Chúa với lòng yêu mến thì bữa cơm nào cũng là tiệc cưới Cana.”
Mẹ nói trong lúc đang thổi lửa. Khói bếp làm đôi mắt mẹ đỏ hoe. Nhưng khi nhìn vào mắt mẹ, tôi thấy ánh sáng – không phải ánh sáng từ lửa – mà là từ đức tin.
Cứ mỗi buổi chiều, khi trời vừa nhá nhem, cả nhà quây quần bên mâm cơm. Mẹ bao giờ cũng là người mời cơm bằng một dấu thánh giá.
“Nhân danh Cha, và Con, và Thánh Thần… Amen.”
Mẹ thường chia phần cho ba trước, rồi các con, cuối cùng mới đến phần mình. Những món ăn bình dị – rau muống luộc, cà pháo, cá đồng kho mặn – trở nên ngon kỳ lạ khi đi cùng ánh mắt mẹ hiền.
“Ăn đi con. Mỗi miếng cơm là một hồng ân.” “Mẹ có đói không?”
“Không, mẹ no khi thấy các con vui vẻ.”
Sau bữa cơm là giờ kinh gia đình – cái “phòng thờ” bé xíu với ảnh Thánh Gia, vài cây nến sáp ong, và cây nhang thơm. Tôi còn nhớ tiếng mẹ đọc kinh: chậm rãi, trầm lắng, có lúc như hát.
“Chúng con cậy vì Danh Chúa nhân từ, xin cho các đẳng linh hồn… được nghỉ ngơi đời đời…”
Dưới ánh nến chập chờn, mẹ tôi không còn là người nội trợ, mà là người nữ tư tế âm thầm, nâng cả gia đình lên trước nhan Chúa bằng lời cầu nguyện đơn sơ.
Đôi khi, giữa những câu kinh, mẹ ngừng lại để dạy một bài học:
“Thắng à, cầu nguyện không chỉ là đọc kinh… mà là sống kinh. Con sống tử tế, tha thứ cho bạn, giúp một cụ già, nhường cơm cho em – cũng là đang đọc kinh bằng đời sống.”
Căn bếp nhỏ của mẹ không chỉ nấu thức ăn – mà nấu lòng hiếu thảo, đức tin chân thành, và tinh thần hy sinh. Còn bàn cơm nghèo của mẹ – lại là nơi mẹ đặt viên gạch đầu tiên xây nên ngôi Đền Thờ Tâm Hồn cho mỗi đứa con.
Tôi đã đi nhiều nơi, ăn nhiều món ngon, ở trong nhà cao cửa rộng – nhưng lòng tôi mãi hướng về gian bếp cũ mịt mù khói ấy… nơi mẹ đã dạy tôi rằng: người mẹ tốt là một bài giảng sống động về Thiên Chúa.